Asset Publisher
Strefy ochronne
Art. 60 ust. 3 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody: RDOŚ może ustalać i likwidować, w drodze decyzji administracyjnej: strefy ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową.
W Nadleśnictwie Biała Podlaska ustalono 13 stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową:
- 2 strefy bielika,
- 4 strefy bociana czarnego,
- 5 stref orlika krzykliwego,
- 1 strefa puchacza,
- 1 strefa puszczyka mszarnego.
Tab. Wielkość stref i terminy ochrony okresowej (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 roku, poz. 2183).
Lp. |
Gatunek chroniony |
Strefa ochrony |
Termin ochrony okresowej |
|
całoroczna |
częściowa |
|||
1. |
Bielik |
200 m |
500 m |
01.01. - 31.07 |
2. |
Bocian czarny |
200 m |
500 m |
15.03 - 31.08 |
3. |
Orlik krzykliwy |
100 m |
500 m |
01.03 - 31.08 |
4. |
Puchacz |
200 m |
500 m |
01.01. - 31.07 |
5. |
Puszczyk mszarny |
200 m |
500 m |
01.01. - 31.07 |
Bielik (Haliaeetus albicilla) jest jednym z największych ptaków Polski. Wymiary: długość ciała ok.76-92 cm, rozpiętość skrzydeł nawet do 250 cm, masa ciała dochodzi do 7 kg. Bieliki żyją parami, zajmując rewir o wielkości około 100 km2/parę. Do rozrodu przystępują bardzo wcześnie. Para ptaków wspólnie buduje gniazdo już jesienią poprzedzającą sezon lęgowy. Pod koniec zimy rozbudowują gniazdo - które jest wykorzystywane przez kilka sezonów i może osiągnąć bardzo duże rozmiary. Zazwyczaj średnica gniazda ma 1,2-1,8 m. Pod zasiedlonym gniazdem można znaleźć wypluwki, odchody, puch i pióra pierzących się ptaków. W styczniu i lutym trwają toki. Ptaki wspólnie latają i krążą, a w szczytowym okresie toków chwytają się nawzajem szponami i koziołkując w powietrzu opadają ku ziemi, tuż nad jej powierzchnią rozłączając się. Przesiadując wspólnie w pobliżu gniazda, ptaki głośno nawołują się. Samica składa jaja w drugiej połowie lutego lub w marcu. W pełnym zniesieniu są 2-3 jaja, wyjątkowo 1. Jaja są wysiadywane głównie przez samicę przez około 38 dni. Pisklęta klują się stopniowo, a odstęp między pojawieniem się najstarszego i najmłodszego może wynieść 10 dni. Pisklętami w gnieździe opiekują się oboje rodzice. Młode przebywają w gnieździe 10-11 tygodni - wylot następuje w czerwcu, a czasami w lipcu. Głównym pokarmem bielika są ryby i ptaki wodne, jak również padlina. Bielik jest gatunkiem ściśle związanym ze środowiskiem wodnym. Preferuje okolice jezior i stawów rybnych oraz doliny rzeczne. Zimą skupia się nad zalewami i rzekami. Gnieździ się we wszystkich typach lasów, głównie w borach i buczynach oraz nadrzecznych łęgach.
Bocian czarny (Ciconia nigra) jest nieznacznie mniejszy od bociana białego. Osiąga długość ciała 95-100 cm, rozpiętość skrzydeł 145-210 cm i masę ok. 3 kg. Gatunek o dziennej aktywności. Po powrocie z zimowisk – na przełomie marca i kwietnia, ptaki zajmują terytoria i przystępują do tokowania. Tokowanie jest mało widowiskowe – ogranicza się do lotów ponad rewirem gniazdowym. Do budowy gniazd bociany czarne wybierają zwykle stare ponad 100-letnie, dorodne drzewa. Wykazują duże przywiązanie do rewirów lęgowych – większości par gniazdo służy nawet kilkanaście lat, choć są pary które co roku lub co kilka lat budują nowe gniazda. W wysiadywaniu jaj (2-6) biorą udział oboje rodzice. W karmieniu młodych udział biorą oba dorosłe ptaki. Pokarm przynoszony przez nie w wolu jest zwracany bezpośrednio na gniazdo. Pisklęta po 63-71 dniach przebywania w gnieździe uzyskują zdolność do lotu.
Dzięki obrączkowaniu wiadomo, że polskie bociany czarne (obrączkowane jako pisklęta) zimę spędzają przede wszystkim w Libanie, Izraelu, Egipcie, Sudanie i Etiopii – na zimowiskach pojawiają się od września, a opuszczają je w marcu.
Bociany czarne żerują zarówno w bezpośrednim sąsiedztwie gniazda, jak też korzystają z żerowisk oddalonych od gniazda nawet o kilkanaście kilometrów. W pokarmie dominują płazy (głównie żaby brunatne) oraz ryby (w tym szczupaki, piskorze i płocie). Żywią się również owadami, pierścienicami, ślimakami i pisklętami ptaków, wyjątkowo w pokarmie trafiają się krety czy jeże.
Orlik krzykliwy (Aquila pomarina) jest najmniejszym gatunkiem z rodzaju Aquila, stosunkowo niewiele większy od myszołowa. Długość ciała 61-66 cm, rozpiętość skrzydeł 145-168 cm, masa ciała samca 1,4 kg (1,2-1,5 kg), a samicy 1,6 kg (1,3-2,2 kg). Gatunek terytorialny, monogamiczny. Wykazuje silne przywiązanie do miejsca lęgowego. Dojrzałość płciową prawdopodobnie osiąga w 3.-4. roku życia. Gniazda zakłada na drzewach, zwykle na obrzeżach lasu – wybiera różne gatunki (świerk, dąb, buk, olsza, brzoza, sosna i inne). Jaja, najczęściej 2 wysiaduje niemal wyłącznie samica, w tym czasie jest ona karmiona przez samca. Dorastający orlik przebywa w gnieździe 55-60 dni – czasem dłużej. Okres zależności młodych ptaków od rodziców po wylocie z gniazda trwa 39-49 dni. Wędrówkę jesienną orliki podejmują w połowie września, z Europy Środkowej lecą w kierunku południowo-wschodnią przez Turcję, Bosfor, Syrię, Liban, Izrael do Afryki. Powrotna wędrówka rozpoczyna się na przełomie lutego i marca, ptaki lecą tą samą trasą co na wędrówce jesiennej. Na tereny lęgowe w Polsce najczęściej powraca około połowy kwietnia, rzadko już w marcu. Zarówno wędrówka jesienna, jak i wiosenna może zajmować orlikom po 7,5 tygodnia., pokonują dystans ok. 9000 km. Pokarmem orlika na terenach lęgowych są zwierzęta niewielkich rozmiarów: od ryjówek do młodych zajęcy i od piskląt drobnych ptaków do młodych kur domowych, a także gady, płazy, owady i mięczaki. Orlik krzykliwy zakłada gniazdo na drzewach w lasach liściastych i mieszanych, położonych w pobliżu mokradeł, wilgotnych łąk lub zróżnicowanych terenów rolniczych urozmaiconych śródpolnymi zabagnieniami.
Puchacz (Bubo bubo) jest największą sową europejską i jedną z największych na świecie. Długość ciała ok. 70 cm, rozpiętość skrzydeł 155-180 cm, samiec waży nie więcej jak 2,8 kg, samica 2,0-4,0 kg. Ptaka wyróżniają duże, pomarańczowe oczy oraz wyraźne pęczki piór na głowie – „uszy”, długości 7-9 cm, które unosi np. w momencie zagrożenia. Prowadzi nocny tryb życia. W okresie krótkich, letnich nocy aktywny bywa również w dzień. Para ptaków przebywa w ciągu całego roku w pobliżu terytorium lęgowego, przemieszczając się na niewielkie odległości. Puchacz jest gatunkiem silnie terytorialnym. Sąsiadujące pary dzieli dystans 2-4 km. Jeżeli zakłada gniazdo na ziemi, wygrzebuje jedynie płytką nieckę gniazdową. Z czasem wypełnia się ona miękkim materiałem w postaci resztek ofiar i skruszonych wypluwek. Jaja składane są na ziemi pod wykrotem, skała, u podstawy pnia drzewa, na kępie w olsie. Samica składa 2-3 jaja od połowy lutego i wysiaduje je przez około 34 dni. Po wykluciu młode są ogrzewane przez samicę przez ok. 2 tygodnie. Samiec donosi samicy pokarm i przekazuje go w bezpośrednim sąsiedztwie gniazda. Samica pożywia się w pobliżu gniazda, wyjątkowo na gnieździe. Od momentu wyklucia do 3 tygodnia życia pisklęta karmione są przez samicę rozdrobnionym pokarmem. Po tym czasie same zaczynają przejmować pokarm – najczęściej połykając go w całości. W wieku ok. 3 miesięcy dopiero potrafią latać. Młode aż przez pół roku pozostają pod opieką rodziców. Puchacz jest drapieżnikiem, który poluje na ofiary najłatwiej dostępne w siedlisku. Do ulubionych ofiar należą m.in.: karczownik, jeż, kret, królik, wiewiórka, a także ptaki: grzywacza, kruk, wrona, kuropatwa, kaczki itp. Nierzadko w menu zdarzają się inne drapieżniki, zarówno ptaki jak i ssaki takie jak myszołów, puszczyk, uszatka, tchórz, łasica czy lis. Pary gniazdujące w pobliżu osiedli ludzkich, bardzo często polują też na myszy, szczury i koty. Puchacz nie gardzi też padliną.